-
Inicio
-
Multimedia
- Novas LugoPatrimonio
Últimas Novas (521)
Últimas novas da asociación LugoPatrimonio
Viaxe a Allariz
2 de abril
A viaxe a Allariz nun día de primavera con sol, tivo un dobre fin, por un lado ver un exemplo de posta en valor do patrimonio urbano e histórico artístico promovido polo Concello, e por outro complementar coa visita a unha aldea de curtumes, as conferencias que sobre este tema tivemos dentro do Ciclo sobre Patrimonio Industrial.
Na visita estivemos acompañados polo profesor Antonio Blanco Rodríguez que nos acompañou a visitar a aldea de Santa Mariña de Augas Santas, un exemplo de recuperación dun conxunto moi coidado, con elementos etnográficos, e a igrexa románica onde se da culto a Santa Maríña, e se segue aínda hoxe coa tradición das augas salutíferas. Despois da visita, saímos para a aldea de Armea para facer un percorrido arqueolóxico pola vía XVIII do itinerario de Antonino, comezando na beira do camiño a visita ao xacemento galaico romano do Monte do Señoriño, descubertos no ano 2011 polo veciño de Armea Manuel Losada, e escavado entre 2011 e 2013 pola Universidade de Vigo, interpretando os restos como os dunha vivenda do século I d. C., con posibles funcións domésticas, administrativas e de control da vía.
Proxección do vídeo “A vivenda ¿un ben social?”, coa intervención da autora Sagrario Fernández Méndez, e do arquitecto Xosé Anxo Carreira Montes
Proxección do vídeo “A vivenda ¿un ben social?”, coa intervención da autora Sagrario Fernández Méndez, e do arquitecto Xosé Anxo Carreira Montes e conferencia sobre “A vivenda social nos cascos históricos. O exemplo de Lugo”.
15 de marzo
Proxectouse o vídeo “A vivenda ¿un ben social?”, coa intervención da autora Sagrario Fernández Méndez, e posteriormente interveu o arquitecto Xosé Anxo Carreira Montes que falou sobre “A vivenda social nos cascos históricos. O exemplo de Lugo”.
O vídeo recolle os testemuños de profesionais dos servicios sociais, de afectados por esta problemática, de persoas sen teito, de xuristas, de arquitectos, de sociólogos, de políticos da esfera local, que ofrecen a súa opinión e visión dun problema non resolto que está presente especialmente nas cidades.
Despois da proxección o arquitecto Xosé Anxo Carreira Montes que foi delegado da Consellería da Vivenda cando se comezou a rehabilitación do Barrio da Tinería de Lugo para vivenda social, contou os problemas cos que se atoparon para comezar o desenvolvemento dun plan, aínda hoxe inacabado a pesar dos moitas anos transcorridos, que trataba de recuperar un patrimonio inmoble moi degradado.
Proxección do documental “Mulleres co mundo na cabeza. Os camiños do Pindo”
Proxección do documental “Mulleres co mundo na cabeza. Os camiños do Pindo” e conferencia da profesora Encarna Otero Cepeda sobre “As mulleres que constrúen vidas. O traballo das de Muros”
22 de febreiro
Como actividade previa a viaxe realizada o día 12 de marzo ás vilas de Noia e Muros, proxectouse o documental homenaxe ás mulleres anónimas do Pindo, que sustentaron ás súas familias cos materiais que transportaban. Encarna Otero traza desde a Comisión de Igualdade do Consello da Cultura Galega, grupo “Imaxe e voces” no que están tamén Beatriz, Teresa e Genma, unha historia inspirada nas fotografías que polos anos 20 do século XX, fixo a norteamericana Ruth Matilda Anderson, establecida a través dos testemuños de Olimpia Oreiro, Marisa Vázquez e Marisa Beiro, tres veciñas da zona que reconstrúen a súa vida como cesteiras que percorrían os camiños de Carnota e Monte Pindo para levar a Muros ou Ézaro o leite e diversos produtos cultivados por elas, despois vendidos para o sustento das súas familias, moitas delas cos maridos na emigración, especialmente a Estados Unidos, alí denominados “os do Norte”, que cando viñan traían libros, polo que sorprende que se instruíran a través da lectura..
Conferencia de Claudio Otero Eiriz sobre A industria galega dos curtumes
14 de decembro
A temática desta conferencia está relacionada co Patrimonio Industrial, ao que vimos dedicando a nosa atención, que completaremos cunha viaxe a Allariz no mes de abril de 2022, para ver as aldeas fábricas do curtido de Vilaboa e a Acea de Meire; Augas Santas e Armeá.
O conferenciante definiu o que é unha fábrica de curtumes para despois pasar a dicir que Galicia a día de hoxe non dispón dun catálogo ou inventario de patrimonio industrial, e só moi recentemente ven de incluído como unha categoría singularizada do patrimonio cultural.
Conferencia do museólogo Felipe Senén López, “O mar de Muros e Noia. Antoloxía histórica da Galiza mariñeira”
8 de febreiro do 2022
Con esta conferencia iniciáronse as actividades do ano 2022, previa a viaxe que se fará o día 12 de marzo. Admirador da obra de Vicente Risco, do que mencionou un dos seus pensamentos, que as cousas son a segun, no contesto do espazo, do tempo. Hai un espírito que quen o dá é a cultura, viaxar, ver, que é o que nos dá capacidade de relación, de comparación. Os espazos, os contextos, coa andaina, contrastando ideas. E aquí mencionou o que di Saramago na súa Viaxe a Portugal: “A viaxe non acaba nunca. Só os viaxeiros acaban... O fin dunha viaxe é só o inicio doutro. Hai que ver o que non se viu, ver outra vez o que xa se viu, ... Hai que comezar de novo a viaxe. Sempre. O viaxeiro volve ao camiño”. Fixo mención a o poema de Eliot A viaxe dos Magos, viaxan guiados por unha estrela, o que puxo en relación coa peregrinación a Compostela onde a estrela tamén ten o seu protagonismo.
PROGRAMA DE ACTIVIDADES DE FEBREIRO A ABRIL DO 2022
FEBREIRO
Día 8 de febreiro, martes
ás 20 horas
Salón de actos da Deputación Provincial
Conferencia do museólogo Felipe Senén López, “De Muros ao Pindo”.
Día 22 de febreiro, martes
ás 20 horas
Salón de actos da Deputación Provincial
Proxección do documental “Co mundo na cabeza”, previa á viaxe “De Muros ao Pindo”. Coa intervención da profesora Encarna Otero Cepeda que falará sobre “As mulleres que construen vidas. O traballo das de Muros”.
De 19, 30 a 20 horas
Anotacións para a viaxe do día 12 de marzo á zona do Pindo
MARZO
Día 12 de marzo, sábado
Viaxe “De Muros ao Pindo”
Saída ás 9 horas
Conferencia de Fernando Arribas Arias sobre “Os cruceiros galegos”
26 de outubro de 2021
Nesta conferencia, a terceira dedicada aos Santuarios e cruceiros da Terra Chá, o doutor Fernando Arribas Arias, especialista no patrimonio etnográfico referido aos cruceiros, cruces, petos de ánimas e esmoleiros, tratou de resolver algunhas dúbidas. A primeira é que se entende por cruceiros e cales son as partes deste monumento relixioso de carácter popular.
En segundo lugar abordou por que falamos de cruceiros galegos, se existen estes monumentos noutras partes do mundo ou é un unha construción típica da nosa terra. A resposta, dixo, é que hai cruceiros en case todas as comunidades de España, se ben hai que constatar que Galicia é o país do mundo con maior número de cruceiros que, ademais, presentan unha gran variedade tipolóxica e cronolóxica, pois existen en Galicia cruceiros que van dende o século XIV ao XXI, feito que proba que o costume de levantar cruceiros segue aínda vivo na nosa terra.
Todo isto nos leva a afirmar que os cruceiros galegos son o monumento máis representativo da nosa paisaxe, monumento que se converteu nunha icona da nosa identidade como pobo.
Conferencia de Francisco Singul Lorenzo sobre “O Camiño de Santiago por Carrión e Sahagún”
20 de outubro de 2021
A segunda conferencia previa á viaxe a Carrión de los Condes e Sahagún, foi impartida por Francisco Singul Lorenzo, doutor en Historia da Arte e xefe da Área de Cultura Xacobea da Xunta de Galicia, experto internacional nas rutas xacobeas, que falou do Camiño por estas terras que xa no século IX eran territorio cristián, por onde pasaba o Camiño Francés, e dos monumentos máis importantes deste tramo, que tamén servía para o comercio, dotado de infraestruturas como pontes, hospitais e novas poboacións.
Referíndose á paisaxe dixo que no século XII sería semellante a actual, como di o Códice Calixtino no libro V sobre Carrión que era unha vila próspera, abondosa en pan, viño, carnes e Sahagún en toda clase de bens, pero despoboada de árbores e chea de homes malos. Neste territorio establecéronse tamén as ordes militares, a dos templarios, dedicados máis ao auxilio aos peregrinos, e os santiaguistas, máis militares.
Dixo que a monarquía de Castela, presidida por Afonso VI, escenificou unha alianza con monxes de Cluny, sendo importante no señorío das terras para poñelas en explotación rendible con novos métodos de cultivo e arados máis modernos, utilizando para iso servos mozárabes.
Conferencia de Manuel Valdés Fernández sobre “Sahagún e a arte mudéxar”
1 de outubro de 2021
Foi esta a primeira conferencia preparatoria da viaxe a Carrión de los Condes e Sahagún para ver a exposición Lux de Las Edades del Hombre. O profesor Valdés, que xa participara no ciclo que dedicamos a Arte Mudéxar no ano 2018, nesta ocasión centrou a súa disertación en Sahagún, vila na que Afonso VI mandou fundar un mosteiro cara a o ano 1085, con quince frades que viñeron de Cluny, nun territorio que chegaba ao Mar Cantábrico, de terras chairas e fértiles do vello reino de León, regadas polo río Tea con muiños, campos con ovellas, pombais, hortas, cultivos de pan, e en ocasión de viño, cuxo consumo era sinal dunha deficiente alimentación, a onde foron e asentaron moitos mozárabes para repoboalas e poñelas en produción, colonos que facían as súas casas cos ladrillos que producían as fábricas do poderoso mosteiro, situado no territorio dos Domnos Sanctos Facundo e Primitivo. Dese mosteiro hoxe só quedan a portada monumental a través da que pasa unha estrada como se fose un arco de trunfo, á beira do convento das bieitas que entre os tesouros artísticos que garda está unha custodia elaborada polo célebre ourive Juan de Arfe e Villafañe.
Programa da viaxe de Las Edades del Hombre
Preme en Ler Máis para ver o programa completo da viaxe de Las Edades del Hombre.
Máis...
Conferencia de José Manuel Blanco Prado sobre “Santuarios da Terra Cha”
14 de setembro de 2021
A segunda conferencia dedicada aos cruceiros e santuarios da Terra Cha, foi impartida polo doutor José Manuel Blanco Prado, que comezou sinalando que unha das manifestacións básicas da relixiosidade popular radica nos santuarios. Para comprender a dinámica dos Santuarios precisou os trazos máis salientables do que entendementos por relixiosidade popular, que algúns pensadores danlle o nome de Catolicismo popular, relixiosidade tradicional, piedade popular, relixiosidade local etc., que se caracteriza pola concreción e sensibilidade fronte á racionalidade; no seu carácter utilitario ou pragmático, pois hai un mutuo intercambio de favores; polo seu profundo contido ritualista e simbolista; na coexistencia de actitudes máxicas con actitudes relixiosas; pola identidade e visión cósmica, no sentido de que unha boa parte do calendario festivo pre-cristián sobrevive, disfrazado ou transformado nas festas do calendario do ano litúrxico.
Os santuarios son lugares de culto, simbolizados por unha capela, ermida ou igrexa parroquial, aos que acoden devotos de diferentes freguesías segundo o seu territorio de gracia para pregar da entidade sacra a súa intercesión ante pedimentos de índole material e realizar unha serie de rituais e ofrendas ou promesas logo de que a entidade sacra lles concedeu as rogaivas requeridas.
APRAZAMENTO DA CONFERENCIA DE FERNANDO ARRIBAS
Comunicamos que a conferencia que ía dar hoxe Fernando Arribas, queda aprazada debido a unha indiposición de última hora na súa saúde. Oportunamente comunicaremos a nova data do relatorio. Moitas grazas e un saúdo.
A XUNTA DIRECTIVA
Visita ao Parque de Rosalía de Castro
18 de setembro de 2021
Con motivo do centenario da creación do Parque de Rosalía de Castro, a Asociación convocou unha visita que foi guiada polo presidente Adolfo de Abel Vilela. Comezou facendo unha introdución sobre como era a cidade a finais do século XIX, as obras importantes que quedaran sen facer, como o hospital, o campo da feira e o parque, para o que xa había nome, o Parque Moltó, dedicado a xeneral Antonio Moltó que trouxo para Lugo unha batería de Artillería de Montaña que se instalou nas Mercedes.
Un dos primeiros xardins sería o do Campo do Castelo, onde se celebraba o mercado do barro, que foi trasladado o espazo que había fronte ao cárcere. Despois de inaugurarse o Campo da Feira en 1917, nos campos onde se celebraban mercados fixéronse xardíns. Así, na Praza de Ferrol facíase o mercado da leña; na Praza Maior, os mercados semanais; na Mosqueira, o mercado do pulpo.
CONFERENCIA DO CANTEIRO JOSÉ CERNADAS SANDE “A cantería tradicional”
9 de setembro de 2021
Despois de máis de ano e medio sen actividades debido á pandemia da Covid-19, a xunta directiva decidiu retomalas coa conferencia introdutoria sobre “Os santuarios, os cruceiros e os cemiterios da Terra Cha”, que contarán coa explicación en sendas conferencias dos especialistas, doutores José Manuel Blanco Prado e Fernando Arribas Arias e rematará cun percorrido no que se comprenden aqueles elementos patrimoniais máis salientables que se atopan en varios concellos da citada comarca.
A charla foi moi didáctica e clara, ilustrada con proxeccións, sobre un oficio tradicional milenario, que ten como protagonistas aos canteiros, que foi durante centos de anos o gremio máis importante e numeroso, artesáns que foron transmitindo ao longo do tempo métodos e costumes, sen apenas evolucionar, elaborando obras eternas feitas con ferramentas rudimentarias, con poucos medios e sen máis formación profesional que a tradición e que hoxe forman parte do noso patrimonio cultural, tanto no plano artístico como no etnográfico. O canteiro non tiña formación académica, a súa escola era a tradición, pero en ocasións copiaba da arquitectura culta.