Últimas Novas (527)

Últimas novas da asociación LugoPatrimonio

14 de xullo

Comezamos a visita en Betanzos, unha das sete capitais do Reino de Galicia, na actual Praza da Constitución, dos irmáns García Naveira, ou do Campo, segundo as épocas, porque nela se celebraba a feira, onde está a fonte de Diana do Louvre inauguración data del año 1867. Es una fiel reproducción de la Diana del Louvre feita en ferro colado nos talleres de la fundición de “Ducel e Hijos” de París deseñada polo enxeñeiro Pedro Villar. O quiosco da música así como as varandas e luminarias Art Déco que están no inicio da subida cara a Casa do Concello, na Porta da Vila, deseñadas polo arquitecto Rafael González Villar feitos en ferro entre o ano 1927 e 1928 nas fundicións Wonenburger da Coruña. Nesta subida hai un bo número de casas decimonónicas coas galerías na planta superior, un exemplo de artesanía da madeira que foi posible grazas a producción de vidro plano das fábricas coruñesas.

Despois visitamos o Centro Internacional da Estampa Contemporánea da Fundación CIEC, do artista Jesús Núñez Fernández, establecido no edificio Déco da antiga Banca Núñez tamén do arquitecto González Villar. Despois de ver o exterior do conxunto formado pola Torre Municipal ou do Reloxo, do século XVI, a Casa do Concello, neoclásica de fins do século XVIII e a igrexa de Santiago, paramos diante da portada e fronte do pazo dos Lanzós, coa casa torre inmediata. No interior recibimos as explicacións pertinentes destacando a capela renacentista do arquitecto Juan del Castillo.

3 de xullo de 2018

Comezou dicindo que cara ao exterior os pazos identificámolos por unha serie de elementos que forman parte da paisaxe como o ciprés, o pombal, o xardín e o propio edificio co escudo e a capela. Lembrou a súa experiencia na adega da casa grande de Otero Pedrayo en Trasalba, onde convidaba aos visitantes a tomar viño e xamón, hoxe convertida nun auditorio. "As cousas son asegun", segundo dicía don Ramón, hai que relacionalas, e engadía "desconfíe do nivel de vida, pense na cultura".

No noso mundo rural estamos rodeados de obxectos feitos por artesán e artistas, cando se perden os oficios tamén se perde o idioma, e leu un poema de José María Valverde no que ven a dicir que as cousas son a memoria, son lembranzas, e esas cousas estanse a perder. Fixo mención á febre de eliminar os revocos das casas e determinadas árbores típicas que medraban ao seu carón como os loureiros, e con elas pérdese a memoria.

Nos pazos andan os xenios loci, os pantasmas. Mencionou o Pazo de Tor, que deixou María Paz á Deputación de Lugo, como un exemplo para ensinar dun pazo que quedou como cando a propietaria vivía nel, podendo así entrar no espírito das cousas. Sobre as mesas talladas están os tecidos feitos a man de liño e con encaixes, as louzas, pezas da arte namban chinesa dos séculos XVI e XVII, como as arquetas, adquiridos en Portugal a onde chegaban do lugar de orixe, Goa, Brasil, a Porto. A maior parte do mobiliario galego dos pazos foi adquirido en Portugal pero combina a tradición galega con elementos foráneos.

19 de xuño de 2018

Comezou destacando as diferenzas entre un pazo rural e un urbano. O primeiro é a explotación agrícola e gandeira e tamén a casa de verán do señor que vive na cidade, que posúe xurisdicción, casas ou leiras en varios cotos que lle facilitan as rendas para a subsistencia da familia e tamén para manter e aumentar o seu patrimonio.

Desde o último terzo do século XVII e durante todo o XVIII, a actividade constructora do estamento civil, do eclesiástico e das confrarías de devoción e algunha gremial, facilitaron traballo durante anos a un amplo sector de traballadores e artesáns.

A causa desta actividade foi a agricultura que era "o fundamento da opulencia" A importancia dos pazos non se media polo número de hectáreas que tiña a explotación senón pola cantidade de rendas. Os propietarios da terra a aforan por unha renda, en diñeiro ou en especie, e tamén compran rendas en especie que lles producen un beneficio anual. O aumento das rendas agrarias nesta época atribúese á expansión do cultivo do maíz, que se sementou por primeira vez en Europa en 1604 en Mondoñedo e en Tapia de Casariego.

5 de xuño

Comezou dicindo que o coñecemento que hai sobre os pazos non é o que debería ser dado que a documentación está en mans privadas, téñena os propietarios. Dos 9.500 pazos que hai inventariados uns 250 están en venda. Durante os séculos XVI, XVII e XVIII a fidalguía ou pequena nobreza territorial galega consolídase como un poderoso grupo rentista, xusto despois do estamento eclesiástico, pois a importancia dun pazo non se mide polo números de hectáreas que ten de propiedade senón polas rendas.

O pazo é unha casa grande cunha torre simbólica xa que non é neceseria militarmente, onde acostuma a estar o arquivo, con rendas, e de alta alcurnia, á que se achega o dono no verán para cobralas. As rendas aumentaron polo millo e polo viño. O millo miúdo ou mijo e o centeo que se cultivaba era para consumo dos criados, os señores utilizaban o trigo. Os únicos que vivían no pazo eran a ama de cría e o mordomo, o resto dos criados vivían fóra. No século XVI é o apoxeo pero vai evolucionando de xeito que no século XVIII é unha "illa de civilidade", unha casa de pracer "maison de plaisir", pois dise que hai que criar aos fillos no campo. A nivel ideolóxico, non arquitectónico, por esa idea de volver ao campo, o pazo é o equivalente ao Petit Trianon, xaerdín con esculturas, fontes, estanques, paseos, labirintos, arboredo, etc.

5 de xuño

Comezou dicindo que o coñecemento que hai sobre os pazos non é o que debería ser dado que a documentación está en mans privadas, téñena os propietarios. Dos 9.500 pazos que hai inventariados uns 250 están en venda. Durante os séculos XVI, XVII e XVIII a fidalguía ou pequena nobreza territorial galega consolídase como un poderoso grupo rentista, xusto despois do estamento eclesiástico, pois a importancia dun pazo non se mide polo números de hectáreas que ten de propiedade senón polas rendas.

O pazo é unha casa grande cunha torre simbólica xa que non é neceseria militarmente, onde acostuma a estar o arquivo, con rendas, e de alta alcurnia, á que se achega o dono no verán para cobralas. As rendas aumentaron polo millo e polo viño. O millo miúdo ou mijo e o centeo que se cultivaba era para consumo dos criados, os señores utilizaban o trigo. Os únicos que vivían no pazo eran a ama de cría e o mordomo, o resto dos criados vivían fóra. No século XVI é o apoxeo pero vai evolucionando de xeito que no século XVIII é unha "illa de civilidade", unha casa de pracer "maison de plaisir", pois dise que hai que criar aos fillos no campo. A nivel ideolóxico, non arquitectónico, por esa idea de volver ao campo, o pazo é o equivalente ao Petit Trianon, xaerdín con esculturas, fontes, estanques, paseos, labirintos, arboredo, etc.

Luns, 28 Mai 2018 15:56

PROGRAMA DO CICLO OS PAZOS

 

XUÑO

Día 5 de xuño, martes

ás 20 horas

Salón de actos da Deputación Provincial

Conferencia de Javier Raposo Martínez, licenciado en Xeografía e Historia, "O caracter primixenio ou definitorio do pazo".

Día 19 de xuño, martes

ás 20 horas

Salón de actos da Deputación Provincial

Conferencia de Adolfo de Abel Vilela, historiador. "Tres familias e tres pazos urbanos de Lugo: Orbán, Gaioso e Prado".

De 19 e 20 h. anotacións para a viaxe do día 14 de xullo polas mariñas coruñesas, Pazo de Mariñán, con Felipe Senén.

XULLO

Día 3 de xullo, martes

ás 20 horas

Salón de actos da Deputación Provincial

Conferencia de Felipe Senén López, museólogo. "Mobiliario nos Pazos Galegos, atinos e destatinos".

De 19 e 20 h. anotacións para a viaxe do día 21 de xullo ao Pazo-Museo de Castrelos de Vigo e o seu entorno con Felipe Senén.

Día 14 de xullo, sábado

ás 9 horas

Viaxe polas Mariñas Coruñesas, Pazo de Mariñán, con Felipe Senén.

Día 21 de xullo, sábado

ás 8 horas

Viaxe ao Pazo-Museo de Castrelos de Vigo e o seu entorno con Felipe Senén.

SETEMBRO

Día 4 de setembro, martes

ás 20 horas

Salón de actos da Deputación Provincial

Conferencia de Javier Raposo Martínez, licenciado en Xeografía e Historia, "O xardín no pazo galego ¿Francés, inglés ou portugués?".

De 19 e 20 h. anotacións para a viaxe do día 22 de setembro aos pazos do Faramello, Rubianes e Lourizán e para a viaxe dos días 27 e 28 de outubro, sábado e domingo, a Aguilar de Campoo e Palencia.

Día 22 de setembro, sábado

ás 8 horas

Viaxe aos Pazos do Faramello, Rubianes e Lourizán con Javier Raposo Martínez.

Día 25 de setembro, martes

ás 20 horas

Salón de actos da Deputación Provincial

Conferencia de Lois Diéguez, "O pazo galego na Literatura".

Xoves, 24 Mai 2018 07:06

VIAXE A TERUEL

 

Do 17 ao 20 de maio de 2018

 

Fixemos a viaxe 50 socios con destino final en Teruel como actividade práctica dentro do Ciclo dedicado ao Mudéxar. A primeira parada foi en Tordesillas para ver especialmente a fachada da igrexa, patio e baños árabes do mosteiro de Santa Clara, chamado "Pelea de Benimerín", levantado sobre outro árabe, mandado facer en 1340 por Afonso XI de Castela despois da Batalla del Salado. Na visita acompañounos unha guía contratada pola Asociación. Tivemos que facer dous grupos de maneira que mentres un facía a visita o outro visitaba as Casas do Tratado, onde a tradición sitúa as negociacións entre Castela e Portugal para repartir o Novo Mundo, e que remataron coa sinatura do Tratado de Tordesillas o 7 de xuño de 1494.  A carón está o Museo da Igrexa de San Antolín que tamén vimos.
Despois de xantar en Arévalo fixemos a media tarde un percorrido por Molina de Aragón, cun casco histórico moi interesante pero abandonado debido a despoboación da zona.

8 de maio de 2018

A profesora de Historia da Arte da Universidade de Vigo no campus de Ourense, Yolanda Barriocanal López disertou sobre a achega dunha das manifestacións patrimoniais máis xenuínas da arte mudéxar: as armaduras de madeira como parte integrante do espazo arquitectónico. Dentro das escasas creacións desta arte en territorio galego, destacou un conxunto de teitumes de par e nudillo, en pequenos templos rurais, construídas na primeira metade do século XVI, con interesantes analoxías nas súas solucións, seguindo un mesmo patrón no terreo do constructivo e decorativo. Todas elas enlazan tradicións islámicas, con decoración de lazo, cun acabado polícromo a base dun rico repertorio de temas e motivos figurados baseados no mundo clásico.

A escasa pervivenza de exemplares con esta tipoloxía de cuberta e acabado decorativo subliña a importancia dos expoñentes conservados, formando, pese á súa modestia, un dos legados e capítulos máis descoñecidos da arte mudéxar en Galicia.

Comezou fixando o significado do termo "mudéxar" para o que hai discusión entre diferentes historiadores da arte, o contrario a outros estilos, debido á complexidade desta arte, e que se comezou a definir na Ilustración española como modelos cristiáns dos séculos XII ao XVI revestidos de arquitectura musulmana.

A definición debeuse a Miguel de Asas que en 1857. Nos territorios reconquistados fanse igrexas, como a de Santa Leocadia en Toledo, proxectadas por arquitectos musulmáns e propuxo "mudéxar" porque era así como chamaban aos islamitas "mudexaristas". É unha adxectivación de moitas cousas. Mudéxar é un adxectivo nos reinos de Castela e León que xa se utilizaba no século XIII "mudayan". Miguel de Cervantes en 1605 fala do occidental cautivo que vai á Mancha, xudeos conversos. Aos de Granada chamábanlles mudéxares. Son personaxes fronteirizos que falaban a algarabía. Nas terras conquistadas, en territorio cristián, había dous tipos de mouros, os cautivos e os servos. Son masas vencidas e desculturizadas segundo Claudio Sánchez Albornoz. Amador de los Ríos en 1859 no seu discurso de entrada na Real Academia de Belas Artes de San Fernando, definiu o mudéxar como a fusión da arte cristián e musulmán, un estilo singular español. Constestoulle Pedro de Madrazo e Curt que asumiu os seus postulados, e desenvolvese a teoría. Estamos no período romántico.

O día 10 de abril comezou o ciclo dedicado ao Mudéxar cunha conferencia introductoria de Carlos Andrés González Paz, titulada "A pegada musulmán na Galicia medieval". Dixo que en termos xerais, a produción historiográfica sobre o noroeste da Península Ibérica na Idade Media minimizou a semántica da cuestión musulmá e, cando directamente non se sitúa ao marxe nas análises e debates, obsérvase esencialmente desde parámetros propios da historia militar e política, incidíndose de forma continua na confrontación.

Nese sentido, a través dun enfoque que busca rachar con tópicos establecidos, o relatorio concrétase na presentación dun amplo estado da cuestión, centrado nos ámbitos temáticos menos coñecidos da pegada musulmá (orixes, características, implantación, tipoloxía, evolución, etcétera) no cuadrante noroeste da Península Ibérica, nunha extensa área territorial que conforma a Yilliqiya andalusí, nunha ampla cronoloxía que se enmarca entre o século VIII, é dicir, a conquista da Península Ibérica e o xurdimento de al-Andalus, e o século XVI, ou sexa, a derrota da sublevación mourisca granadina e a redistribución forzada dos seus continxentes demográficos en terras da coroa castelá.

Busca nesta web

Próximos actos

  • Asemblea xeral e festa dos socios. +

    Día 12, xoves Asemblea xeral e festa dos socios. Xantar no Hotel Méndez Núñez. Actuación do grupo de música clásica Bóreas. Ler Máis
  • 1

O RAMO

Seccións

  • Colaboracións +

    artigos publicados por colaboradores de LugoPatrimonio Ler Máis
  • O Ramo +

    sección O Ramo da revista Na Xanela Ler Máis
  • A Pauliña +

    sección A Pauliña da revista Na Xanela Ler Máis
  • Fotolog +

    sección de fotografías Ler Máis
  • 1

ACCESO