Últimas Novas (501)

Últimas novas da asociación LugoPatrimonio

12 de marzo.

O conferenciante, que se pode considerar como o biógrafo de Antonio Fraguas Fraguas polo libro e polos artigos que lle ten dedicado, fixo un resumo da súa vida, salientando aqueles aspectos que lle pareceron máis importantes. Naceu en Insuela, parroquia de Loureiro de Cotobade. O 30 de decembro de 1905 foi bautizado na igrexa de Santiago de Loureiro do concello de Cotobade (Pontevedra). Era fillo de Teresa Fraguas Vázquez e de Manuel Fraguas Rodríguez, un canteiro, da Terra de Montes, que emigrou a Brasil pouco antes de que nacese onde estivo oito anos.

Contou que despois de recibir a instrucción primaria ata os 13 anos en varias escolas do distrito, a finais de 1918 a familia decide emigrar ao Brasil e acordan que o fillo aprenda algo máis, e que fose un mes ou dous a traballar a un taller de Vigo, pois seus pais querían que fose un bo maquinista de tren. Pero un domingo, despois de saír da misa, o mestre que estivera no colexio de Covelo explicou aos veciños que o motivo polo que as silvas saían no campanario era porque o vento transportaba as sementes. Tanto lle gustou a explicación que lle pediu aos pais que o deixasen ir tres meses á escola do mestre, de xaneiro a marzo, e os restantes ata xuño ao taller vigués. Así que con 13 anos pasou á escola de don Antonio, comezou sendo o último e os poucos días pasou ao segundo lugar. O mestre aconsellou ao pai para que o neno estudiase algo máis, facer unha carreiriña antes de ir para o Brasil, pero díxolle que no tiña medios económicos. Ao fin convenceuno para que fixese o bacharelato e despois o conmutase co maxisterio primario.

12 de febreiro.

O profesor Miguel Taín comezou dicindo que o Pórtico foi reparado en máis de cinco ocasións, a última levou nove anos e estivo a cargo da empresa Petra co control do Instituto do Patrimonio Cultural contando co mecenado da Fundación Pedro Barrié de la Maza. O tema que desenvolveu, a historicidade das policromías, como ao longo dos séculos se foron repintando as figuras, chegando a desaparecer case por completo a policromía orixinal. Falou dalgúns dos pigmentos empregados, das técnicas pictóricas utilizados, dos motivos decorativos, da documentación, das críticas que hai escritas polos peregrinos e da necesidade de contextualizar as policromías con outras semellantes, en pedra, existentes en outros monumentos similares europeos, en concreto franceses, italianos, alemáns, etc.

Falou da documentación previa para poder coñecer a historicidade das policromías. Deu unha información sobre o Pórtico, tanto no que se refire á construcción como da temática representada, baseada na visión de San Mateo o no Apocalipse de san Xoán.

15 de xaneiro

O conferenciante comezou a súa intervención dicindo que nos último 125 anos estudiouse e difundiuse a obra de Mateo, e que nas últimas décadas, a catedral de Santiago desenvolveu un proxecto cultural, centrado na recuperación da figura e da obra do Mestre Mateo, que abarcou os ámbitos da investigación, a conservación e a difusión.

En 1893 o cóengo Antonio López Ferreiro xa deu conta do delicado estado no que se atopaba o Pórtico. En 1928 fundouse o Museo da Catedral no que ingresaron pezas feitas polo Mestre Mateo. Sen dúbida, a restauración do Pórtico da Gloria, realizada, co mecenado da Fundación Barrié, entre os anos 2008 e 2018; e a exposición Mestre Mateo celebrada no Museo del Prado e en Santiago de Compostela, supuxeron dous momentos cumes neste proxecto que deron lugar, ademais da recuperación dunha obra mestra da historia da arte universal, contar con datos e estudos que permiten un mellor coñecemento de conxunto do proxecto mateano.

O día 15 de xaneiro de 2019, comezou o Ciclo dedicado ao Pórtico da Gloria. Antes da conferencia de apertura, que estivo a cargo do director conservador da catedral de Santiago, Ramón Yzquierdo Peiró, o presidente Adolfo de Abel Vilela agradeceu a presencia e a colaboración tanto do conferenciante como do presidente da Fundación Catedral de Santiago, o cóengo fabriqueiro Daniel Lorenzo Santos, e dixo que a Asociación Cultural Lugo Patrimonio, que naceu no ano 2006 para defender, promocionar e divulgar o noso patrimonio material e inmaterial, non podía deixar pasar o feito da recuperación do elemento arquitectónico e escultórico máis importante da Catedral de Santiago, da escultura europea do momento, e de significación para a peregrinación xacobea, como era o Pórtico da Gloria, recentemente restaurando.

Pola súa parte Daniel Lorenzo agradeceu a Lugo Patrimonio que organizase este Ciclo de conferencias para divulgar os múltiples valores do Pórtico, e que os socios fosen a visitar esta gran obra do Mestre Mateo.

Na mesa había a reproducción dun dos instrumentos do Pórtico elaborado no Obradoiro de Instrumentos Musicais da Deputación Provincial de Lugo, do que ao final do acto deu unha explicación Luciano Pérez.

Rabat e Salé están separadas polo río Bu Regreb; aquela, capital de Marrocos e esta, pequena como un soño, fundada arredor do s. X e sonada por ser efémera república de piratas xa no s. XVII.  

    Nº 3. RABAT

    Rabat, a capital almohade  (dinastía que goberna o país no s. XII e máis da metade do XIII) que tomou o nome de Ribat el-Fath (Campo da fe). Ribat fai referencia a un mosteiro fortificado. Coñecida xa de vello por ser porto fenicio e despois cartaxinés, Rabat ofrece o encanto da beleza diferente e ao mesmo tempo unha personalidade íntima e sosegada.
    Tiñamos tempo escaso e veloz para Rabat, o que nos impediu ver unha morea de sitios interesantes. En Marrocos as comidas son rito inacabábel e isto acurta o tempo necesario para andar e ver e falar coa xente. Ou sentar nun banco calquera para observar o movemento da cidade. O xantar, polo tanto, resultou longo e teatral, con esa obsesión de impactar o turista. Unha guía, nova, despois, acompañounos polo Dar-al-Mahkzen ou Palacio Real, cariñosa e comunicativa, con algo de estudanta aplicada. Despois da porta monumental da entrada andamos pola explanada en cuxo centro se ergue, harmoniosa, unha mesquita coa súa madrasa e varios edificios administrativos.

Nº 2. ASSILAH, LARACHE.

Mohamed, ou familiarmente, Tuqui, o guía, dedica hoxe as explicacións á historia de Marrocos e aspectos que caracterizan o Islam, de camiño a Assilah desde Tánxer, por autopista. Paisaxes movidas, por variadas, secas ou húmidas, verdes, cruzando os ued ou ríos, como o Lukos, que vén do Rif, ancho e azul cando nos achegamos xa á altura de Larache. O seu nome atráeme pola semellanza co noso Lugo (Lucus). Vense arreo invernadoiros dedicados a palmeiras ou fresas, e moito melón. Dominan as empresas españolas nestas explotacións, pois contratan mozos e mozas da zona sen respectar os seus dereitos laborais. Vense tamén, nas cidades, buses de transporte público da empresa Alsa.

Assilah tingue os nosos ollos de azul e graffitis variados que van aparecendo polas rúas estreitas de edificios brancos, produto do Festival Internacional ou Mussem da Cultura que se organiza cada ano aquí. A muralla portuguesa, do s. XV e XVI e a Torre que lembra a de Belém, son construcións harmoniosas e atractivas nas que traballou nesa época o arquitecto Diogo Boitaca, autor do mosteiro dos Xerónimos e da Torre de Belém. Casas e palacios van guiando o noso paseo. Chama o morabito branco de cúpula semiesférica verde ao pé dunha torre da muralla. E logo, perdémonos ao noso ar buscando a xente, os artesáns e os obradoiros, como ese forno no que o panadeiro cocía un pastel de leite ou os nenos e nenas saíndo da escola ou o grupo de mulleres cos característicos sombreiros de palla ; e sempre o zoco no que merco unha orixinal e fermosa alfombra amazigh de debuxos a xeito de conto infantil. Deixamos Assilah, con pena e co desexo de volver. Quizais a ansia polo regreso sexa máis forte aínda que cando se fai realmente. O maxín recréase nas sensacións, libre como un cabalo que se rebela a ser montado.

Mércores, 28 Novembro 2018 21:53

Viaxe a Santiago de Compostela

Día 24 de novembro, sábado

A viaxe a Santiago de Compostela tivo como finalidade facer a vista homenaxe ao Museo do Pobo Galego unha vez cumpridos os seus 40 anos de vida. Aproveitamos para ver no Museo da Cidade da Cultura a exposición "Castelao maxistral. A boa obra ao mestre honra", unha visita que foi guiada por Javier Raposo Martínez. Comezou comentando a foto da inauguración do cadro "A derradeira leición do mestre", dedicado ao fusilamento de Alexandre Bóveda na Caeira (Poio) o 17 de agosto de 1836, que tivo lugar no Centro Ourensán de Bos Aires o 17 de agosto de 1845, coincidindo co noveno aniversario do asasinato. A obra está baseada na estampa número 6 de Galicia Mártir que pintou Castelao cando xa estaba case cego.

Tamén hai os debuxos ou caricaturas, coas súas lendas, nas que Castelao defende un ensino público libre, universal e en galego. En realidade é unha homenaxe a máis de 900 mestres e mestras fusilados que pertencían ou seguían os métodos da Intistución Libre de la Enseñanza, na súa maioría republicanos e galeguistas.

6 de novembro

A presenza das mulleres nas Irmandades da Fala, e a pegada que deixaron na sociedade do seu tempo, foi máis ampla e de maior calado do que a primeira vista semella. Só que, como xa é sabido, o papel que xogaron as mulleres na historia sempre estivo marcado polo silencio e polo esquecemento. O seu papel foi desigual con respecto aos homes xa que era o que lles deixaban facer. Comezaron a traballar neste proxecto político e cultural desde a fundación o 16 de maio de 1916.

Malia os tímidos avances que se produciron nas primeiras décadas do século XX, non foi nada doado para as mulleres a incorporación aos espazos públicos. As irmandiñas non foron unha excepción neste ambiente xeral en que vivía a metade da humanidade. Aínda que a súa proxección pública foi abondo limitada se a comparamos coa dos compañeiros, o compromiso e as actividades das militantes non foron en absoluto irrelevantes. No Manifesto das Irmandades dado a coñecer na Asemblea de Lugo o 18 de novembro de 1918, asinado por 64 irmandiños, non aparece ningunha muller, pero en dous dos seus artigos, faise referencia á igualdade de dereitos co home.

A lembrar as súas achegas en diferentes ámbitos de actuación e as traxectorias de varias irmandiñas, algunhas ben descoñecidas, dedicouse a parte fundamental da conferencia.

5 de novembro

Comezou a intervención o profesor José Manuel González Reboredo facendo referencia a que no século XIX houbo un intenti de crear un Museo de Galicia. En 1884 a Real Sociedad Económica de Amigos del País de Santiago inaugurou un Museo que durou poucos anos. En 1887 José Villaamil y Castro, elabora unha Memoria sobre la creación de un museo arqueológico en la ciudad de Santiago por encargo do Ministerio de Fomento partindo do anterior que tería tamén algúns materiais etnográficos. As creacións das Comisións Provinciais de Monumentos Históricos e Artísticos, darán lugar á creación do primeiro museo provincial, o Arqueolóxico de Ourense.

Coa creación en 1923 do Seminario de Estudos Galegos crease unha sección de Etnografía e Floklore que vai dirixir Vicente Risco. En 1930 crease unha comisión encargada de dar os primeiros pasos para a posta en marcha do Museo de Galicia, da que forman parte Vicente Risco, Xesús Carro, Ramón Martínez López, Xosé Filgueira Valverde e Alfonso Rodríguez Castelao. En 1932 son nomeados encargados do museo Xesús Carro e Xaquín Lorenzo Fernández. O Museo instalouse no salón Artesonado do Colexio de Fonseca. Entre os materiais había algúns de carácter etnográfico, como cerámica de Sargadelos, Niñodaguia, Buño, e maquetas de arquitectura popular. En 1936 desaparece o Seminario quedando o proxecto en nada. En 1943 creouse o Instituto Padre Sarmiento de Estudos Galegos dependente do Consejo Superior de Investigaciones Científicas, que recolleu os materiais e a biblioteca propiedade do Seminario, contando coa sección de Etnografía e Folklore. Na década 1960-70 Manuel Chamoso Lamas tentou crear tres museos etnográficos en Galicia.

Martes, 13 Novembro 2018 13:42

Viaxe a Aguilar de Campoo - Palencia

LAS EDADES DEL HOMBRE "Mons Dei"

27-28 de outubro de 2018

Saímos ás 7 horas de Lugo. A primeira visita efectuouse ás 11,30 horas á igrexa románica do mosteiro benedictino de Santa María de Mave construída entre os anos 1200 e 1208. A tesoureira Julia Cantalapiedra deu unha explicación do monumento comezando polo exterior, na cabeceira de tres ábsidas. No interior ten tres naves cubertas con bóveda de canón apuntado. e de influencia borgoñona pola relación co Císter. e na portada. A portada e abucinada mediante arquivoltas, algunha en dente de serra, que apoian sobre capiteis con decoración vexetal.

Pasamos despois a Olleros de Pisuerga para ver a singular igrexa parroquial escavada na rocha arenisca, por ser primitivamente un eremitorio que no exterior conserva sepulcros antropomorfos. Esta situada nunha fermosa paraxe presidida por unha torre exenta como campanario. Recibimos as detalladas explicacións dun guía que nos informou da evolución do templo ata o século XVIII.

Proseguimos viaxe a Aguilar de Campoo, trasladándonos a visitar o mosteiro de Santa María la Real, hoxe un Instituto, pero que se pode visitar unha pequena exposición sobre o románico palentino, a igrexa onde había unha exposición de pintura, o claustro, o refectorio e a sala capitular.

Pola tarde, despois de xantar nun restaurante situado na Praza de España, saímos ás 16 horas para San Andrés de Arroyo, para visitar a Real Abadía Cisterciense de Santa María e San Andrés. Na entrada ao patio hay un rollo e no interior fixemos unha visita guiada comezando pola exposición de obxectos etnográficos, pasando ao claustro con arcos de medio punto sobre columnas pareadas con fermosos capiteis a sala capitular, e a igrexa.

Busca nesta web

Próximos actos

  • Viaxe a Santiago de Compostela +

    Día 30 de setembro, sábado Saída ás 9,00 h. Viaxe a Santiago de Compostela, visitas ao Museo Pedagóxico de Galicia Ler Máis
  • Táboa Redonda “O Seminario de Estudos Galegos en Lugo”. +

    Día 3 de outubro, martes ás 20 horas Salón de actos da Deputación Provincial Táboa Redonda “O Seminario de Estudos Ler Máis
  • Conferencia de José Alberto Moráis Morán sobre "A beleza do cotián: arte e suntuosidade nas vilas romanas de Palencia". +

    Día 13 de outubro, venres ás 20 horas Salón de actos da Deputación Provincial Conferencia de José Alberto Moráis Morán, Ler Máis
  • Viaxe para ver a Vila romana de La Olmeda e o Museo de Saldaña, Astudillo e San Hipólito el Real +

    Día 28 e 29 de outubro, sábado e domingo Viaxe para ver a Vila romana de La Olmeda e o Ler Máis
  • 1

O RAMO

Seccións

  • Colaboracións +

    artigos publicados por colaboradores de LugoPatrimonio Ler Máis
  • O Ramo +

    sección O Ramo da revista Na Xanela Ler Máis
  • A Pauliña +

    sección A Pauliña da revista Na Xanela Ler Máis
  • Fotolog +

    sección de fotografías Ler Máis
  • 1

ACCESO